türkçe LGS denemesi 1

İstanbul’un surlarına bayrağı ilk dikenin Ulubatlı Hasan olduğu rivayet edilir. Ulubatlı Hasan 1428 yılında Bursa’nın Ulubat (Lopadion) köyünde doğmuştur. İstanbul’un fethinde şehre ilk girenlerden olmuş ve Osmanlı sancağını surlara, aldığı ok yaralarına rağmen, dikmeyi başarmıştır. Yeniçeriler arasında iri yarı vücudu ile öne çıkan Ulubatlı, bir elinde palası öteki eli ile kalkanını başının üstünde tutarak surlara tırmanmıştır. Onunla birlikte otuz kadar yeniçeri de surlara tırmanmıştır. (1) İstanbul’un fethinde kahramanlığı ile öne çıkan Ulubatlı Hasan’ın, gerek Osmanlı kaynaklarında gerekse yabancı kaynaklarda ismi sadece Melissinos’un (Melisinos) ilaveli eserinde bahsedilmiştir. (2) Melissinos’un Ulubatlı Hasan’ı anlatırken hangi kaynaklardan yararlandığı da bilinmemektedir. (3) Fakat bu kaynaktaki bilgiler ile Ulubatlı Hasan İstanbul’un fethinin simgesi hâline gelmiştir. (4) Ayrıca yakın dönemde sinemalarda canlandırılan kahramanlardan olmuştur.

1-4. soruları aşağıda verilen metne göre cevaplayınız.

 

1) Bu parçanın dil ve anlatım özelliğiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Birinci kişi ağzından anlatım yapılmıştır.

B) Deyim kullanılmamıştır.

C) Açıklayıcı anlatım kullanılmıştır.

D) Nesnel yargılardan yararlanılmıştır.

2) Yukarıdaki parçaya göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

A) Ulubatlı Hasan’ın adı herhangi bir kaynakta geçmemektedir.

B) Ulubatlı Hasan 14. yüzyılda doğmuştur.

C) Ulubatlı Hasan çift elini de kullanabilmektedir.

D) Ulubatlı Hasan yeniçerilerin en iyi askeridir.

3) Altı çizili cümlenin ögelerinin dizilişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Özne / Zarf Tümleci / Dolaylı Tümleç / Yüklem

B) Zarf Tümleci / Özne / Zarf Tümleci / Dolaylı Tümleç / Yüklem

C) Zarf Tümleci / Özne / Zarf Tümleci / Yüklem

D) Özne / Zarf Tümleci / Yüklem

4) Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerin hangisinde fiilimsi bulunma-maktır?

A) I                                        B) II

C) III                                      D) IV

  

5) Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz anlamıyla kullanılmıştır?

A) Zorlayınca makinenin kolu kırıldı.

B) Sanatçı yaşadığı çağı aşmalıdır.

C) Oyunun ikinci perdesinden sonra koltuklar boşalmaya başladı.

D) Tabloda kullandığı soğuk renkler anlatımını bozmuştu.

6) “Bakmak” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde eşleştirilen anlamına uygun şekilde kullanılmamaktadır?

A	Bir işi yapmak, bir işi yapmak-la görevli olmak	Ehliyet işlerine trafik polisleri bakar.
B	Uğraşmak, meşgul olmak	Çocuğum, sen derslerine bak.
C	Aramak	Yeni gelen doktora bakıyordum.
D	İlgilenmek	Üç çocuklu bir aileye bakıyor.

I) Ölümsüz sözüyle anlatmak istediğim, kendi ölümsüzlüğüm değil tabii ki, yapıtın ölümsüzlüğü; işte sergimi bu düşüncelerle düzenledim.

II) Ben, yaşamı bir paylaşım olarak görüyorum.

III) İnsanların sergiyi gezip, gördükleriyle ilgili birtakım değerlendirmeler yapması benim için çok hoş bir şey.

IV) Bu nedenle insanların yaşamını zenginleştirmek, onlara ölümsüz bir şeyler bırakmak gerektiğini düşünüyorum.

7) Numaralanmış cümlelerden anlamlı bir paragraf oluşturulmak istendiğinde doğru sıralama nasıl olur?

A) II – IV – I – III

B) I – III – IV – II

C) II – I – IV – III

D) I – III – II – IV

 (I) “Divan” başlangıçta belli bir konu üzerine düzenlenmiş şiirlerin toplandığı eserlerin adı olmuş, sonraları bir şairin şiirlerini topladığı eserlere divan denmiştir. (II) Bu edebiyatın ortaya çıkmasında Arap ve İran edebiyatının etkisi büyüktür. (III) Divan edebiyatı, Türklerin İslamiyet’i kabul etmesinden sonra 13. yüzyıldan itibaren Anadolu’da İslam etkisinde gelişen ve 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yerini Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatına bırakan edebiyattır.(IV) Divan kelimesi zamanla bu dönem edebiyatının adlandırılmasında kullanılmıştır.

8)Yukarıdaki numaralandırılmış cümle-lerden hangilerinin yeri değiştirilse anlam bütünlüğü sağlanmış olur?

A) I ve IV                              B) II ve IV

C) I ve III                              D) III ve IV

9) Aşağıda verilen dizelerden hangisinde “benzetme ve kişileştirme” bir arada kullanılmıştır?

A) Güğüm bir gün, testiye:

“Yola çıkalım” dedi.

Testi: “korkarım” dedi.

Evde kalmak istedi.

B) Erkekler kurt gibi uluyorlar.

Yaka yırtıp, çığlık atıyorlar.

Islık çalar gibi sesler çıkarıyorlar.

Ağlamaktan gözleri (yaşlarla) örtülüyor.

C) Taştın yine deli gönül

Sular gibi çağlar mısın

Aktın yine kanlı yaşım

Yollarımı bağlar mısın

D) Yüce dağlar birbirine göz eder,

Rüzgar ile mektuplaşır, naz eder,

İçmiş gibi geceyi bir yudumda

Göğün mağrur bakışlı bulutları

10) Yağmuru fazla alan bölgelerde yerleşim yerleri dağınık şekilde oluşmuştur. Bu duruma örnek Karadeniz Bölgesi olabilir. Yağmuru az alan bölgelerde ise yerleşim daha toplu şekilde oluşmuştur. Buna örnek de İç Anadolu Bölgesi olabilir. Büyük şehirlerde ise nüfus sanayi bölgelerinde toplanmıştır. Örneğin Marmara Bölgesi. Bu bilgilere dayanarak İstanbul’da yaşayan Kenan Trabzon’da bulunan teyzesini ve Konya’da yaşayan halasını ziyaret edecektir.

Yukarıdaki bilgilere göre Kenan’ın ziyaret edeceği yerlerdeki yerleşim şekli nasıldır?

                  Halası                       Teyzesi

A)              Toplu                        Dağınık          B)           Toplu                       Toplu

C)              Dağınık                     Toplu

D)              Dağınık                    Dağınık                  

Dilini yozlaştıranların önce kendilerini yozlaştırdıklarını burada apaçık söylemeliyim. Yazılı ve görsel basında Türkçe harfleri kendi ses uyumlarıyla değil, İngilizce ses uyumuyla okuyup söyleyerek, örneğin: "Er aş negatif kan aranıyor" diye duyuru yapıyorlar. Duyuru sözcüğüne "anons", gen sözcü­ğüne "junior" diyorlar. Yıldız sözcüğüne "star", cankurtaran sözcüğüne "ambulans" diyorlar. Film gös­terime girdi demek varken, "vizyona girdi" diyorlar. Dünya sözcüğü, "world"la yer değiştirdi. Hoşça kal sözcüğü "bye bye" oldu. Halkımız gökyüzüne sema değil, gökyüzü diyor. Aynı anlama gelen bir tele­vizyon kanalının adı "sky". Yaşam demek varken "life", haber demek varken "haber portalı", yüksek, verimli çalışma demek varken "performans" diyorlar. Kendi ana dillerini ayaklar altına almak için adeta çıldırıyorlar. Bu bir aşağılık duygusunun, yabancı diller karşısında kendi ana dilini küçük görmenin göstergesi değilse nedir?

11. ve 12. soruları metne göre cevaplayınız.

11) Yukarıda yakınılan durum aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) Basının kendi dili yerine başka bir dili kullanması

B) Dilin yozlaşması

C) Türkçe sözcükler yerine yabancı sözcükler kullanmak

D) Türkçeyi küçük düşürmek

12) Metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Deneme                             B) Eleştiri      

C) Söyleşi (Sohbet)                D) Makale

13)  “İş adamının aldığı gömleğin ücreti asgari ücretten fazlaymış.” Cümlesinde yapılan anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) Sözcüğün yanlış yerde kullanımı

B) Gereksiz sözcük kullanımı

C) Mantık ve sıralama hatası

D) Sözcüğün yanlış anlamda kullanımı

(I) Sabiha Gökçen Havalimanı’nda açılan butik otel konforu ve çağdaş dizaynı ile göz kamaştırıyor. (II) İstanbul Sabiha Gökçen (lSG) Airport Hotel’de ayrıca iki adet engelli odası bulunuyor. (III) Kara ve hava tarafından ayrı girişleri olan 4 katlı İstanbul Sabiha Gökçen (lSG) Airport Hotel de, 2 adet engelli odası olmak üzere, 116 standart oda, 12 süit oda bulunuyor. (IV) Türkiye’nin en büyük havalimanı butik oteli olan ISG Airport Hotel’in hava tarafında konaklama yapmak isteyenler için, havayolu şirketinden uçağa biniş kartlarını almış olmaları ve pasaport kontrolünden geçmeleri gerekiyor.

14) Yukarıda verilen cümlelerin hangisinin yapısı farklıdır?

A) I                                        B) II

C) III                                      D) IV

* Yıllardır aynı şehirde yaşıyoruz, bir kez olsun evimize gelmedin.

* Kardeşim birden babamın elini bırakıp ana yola doğru koşmasın mı?

* Keşke param varken arabamı yenileseydim.

* Bu dergi bu yılın en iyi dergisi seçilecektir.

15) Aşağıdakilerden hangisi, bu cümlelere hâkim olan duygulardan biri değildir?

A) Şaşırma                             B) Ön yargı

C) Sitem                                 D) Pişmanlık

(I) Şu sıralar, kar ve buzdan yapılmış heykellerden oluşan sergiler ziyaretçilerini bekliyor. (II) Kanada, Rusya, İsveç, Belçika gibi kışın soğuk geçtiği birçok ülkede buz festivalleri yapılıyor. (III) Dünyanın birçok yerinden gelen buz heykeltıraşları bu festivallerde buluşuyor ve hünerlerini sergiliyor. (IV) Bu heykeltıraşlar, eserlerini çoğu zaman kalabalık bir ekiple yapıyorlar.

16) Yukarıda numaralandırılmış cümlelerin hangisi çatısı yönünden farklıdır?

A) I                                                    B)II

C) III                                                  D) IV

7 Ocak 1714’de İngiltere kraliçesi Anne

               I

matbadan ayırt edilemeyecek kadar temiz ve

        II

net harflerle yazabilen” bir aracın icadı ile ilgili ilk beratı İngiliz mühendis Henry Mill’e

                            III

veriyordu. Ne var ki bu tasarının gerçekleş-mesi    için   XIX. yy.’ın    yarısını    beklemek

                        IV

gerekti.

17) Bu parçada numaralanmış bölümlerden hangisinde yazım yanlışı yoktur?

A) I                                        B) II

C) III                                      D) IV

* Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur.

* Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur.

* Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur.

* Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime veya kelime gruplarıyla yapı ve anlam bakımından bağlantısı olmadığını göstermek ve anlam karışıklığını önlemek için kullanılır.

18) Yukarıda verilen kurallara aşağıdaki cümlelerden hangisi örnek gösterilemez?

A) Fırtınadan, soğuktan, karanlıktan ve biraz da korkudan sonra bu sıcak, aydınlık ve sevimli odanın havasında erir gibi oldum.

B) Saniye Hanımefendi, merdivenlerde oğlunun ayak seslerini duyar duymaz; hasretlisini karşılamaya atılan bir genç kadın gibi koltuğundan fırlamış ve ona kapıyı kendi eliyle açmaya gelmişti.

C) Zemin bu kadar koyu bir kırmızıya dönüşünce, bir an için de olsa, belirginliğini yitiriverdi sivilceleri.

D) Ancak yemekte bir karara varıp, arkadaşına dikkatli dikkatli bakarak konuştu

Yuvarlak bir masa etrafında yemek yiyecek olan 8 arkadaş olan Ayşe, Ali, Berk, Berna, Can, Ceren, Deniz ve Deren’in oturma düzeni hakkındaki bilgiler aşağıda verilmiştir.

·         Berna ve Can yan yana oturmaktadır.

·         Ali ve Berk yan yana oturmamaktadır.

·         Ali ve Deniz’in arasında Ceren oturmaktadır.

·         Deren ve Ali arasında iki kişi oturmaktadır.

·         Berna ve Deren yan yana oturmaktadır.

·         Can ile Berk arasında iki kişi oturmaktadır.

19) Buna göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yanlıştır?

A) Deniz ve Deren yan yana oturmaktadır.

B) Can ve Ali yan yana oturmaktadır.

C) Berk ve Deren yan yana oturmaktadır.

D) Ayşe ve Deniz yan yana oturmaktadır.

20) Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğru olabilir?

A) Can ile Ceren arasında bir kişi oturmaktadır.

B) Deren ile Berk arasında bir kişi oturmaktadır.

C) Ali ile Berna yan yana oturmaktadır.

D) Berna ile Deniz yan yana oturmaktadır.

1)A 2)C 3)A) 4)C 5)B 6)D 7)A 8)C 9)D 10)A
11)A 12)B 13)D 14)B 15)D 16)B 17)C 18)D 19)A 20)A